αναδημοσίευση από
danger.few!!! (video και αγγλικό κείμενο)
Σονάτα για τον Χίτλερ (Соната для Гитлера, 1989, Σοβιετική Ένωση, Στούντιο Ντοκιμαντέρ του Λένινγκραντ) σε σκηνοθεσία Αλεξάντρ Σοκούροφ (Александр Сокуров). Πάνω σε μουσική των Μπαχ και Πεντερέτσκι, η "Σονάτα για τον Χίτλερ" συνυφαίνει εικόνες από γερμανικό και σοβιετικό αρχειακό υλικό, επικεντρώνοντας στην ψυχολογική διάσταση του ιστορικού τοπίου κατά το τέλος του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου.
Μέχρι να ολοκληρωθεί και να κυκλοφορήσει η ταινία, χρειάστηκε μια δεκαετία,1979-1989. Λογοκρίθηκε στην Σοβιετική Ένωση και αργότερα κυκλοφόρησε σε διεθνές κοινό.
«Όπως και με αρκετές νεανικές δημιουργίες του Σοκούροφ, αυτή η ταινία έχει δύο ημερομηνίες: η πρώτη είναι η ημερομηνία της δημιουργίας της (η ταινία ήταν τότε απαγορευμένη), η δεύτερη είναι η ημερομηνία της τελικής έκδοσης και της νόμιμης δημόσιας προβολής της. Η ταινία είναι φτιαγμένη από γερμανικό και σοβιετικό αρχειακό υλικό του Β' Παγκοσμίου Πολέμου - για την ακρίβεια, από το τέλος του πολέμου. Μια προσπάθεια να γίνει ένα μεγάλου μήκους ντοκιμαντέρ για το θέμα αυτό είχε επιχειρηθεί ήδη στο σοβιετικό κινηματογράφο της δεκαετίας του 1960: η ταινία - Ordinary Fascism - από τον εξαίρετο σοβιετικό σκηνοθέτη Mikhail Romm θεωρείται μια κλασική αναδρομική μελέτη πάνω στο φασισμό. Ο Σοκούροφ, ωστόσο, χρησιμοποιεί την εκφραστική δύναμη του ντοκιμαντέρ με έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο. Δεν συσσωρεύει υλικό για μια μεγάλης κλίμακας απόδοση των εγκλημάτων των Ναζί. Ως λυρικός κινηματογραφιστής, στο χώρο αυτής της μικρού μήκους ταινίας, καταφέρνει να παρουσιάσει τη γενική εικόνα του ιστορικού τοπίου μετά την καταστροφή. Εστιάζει μόνο στην ψυχολογική πτυχή του θέματος, δείχνοντας τους δράστες των εγκλημάτων ως επίσης και θύματα των εγκλημάτων τους: οι Γερμανοί στρατηγοί εκτελούνται, ο ηττημένος Χίτλερ βρίσκεται σε απόγνωση, ένας λαός συνηθισμένος στη συνταγματική πειθαρχία, ένα έθνος ολόκληρο βιώνουν τη ντροπή. Εδώ ο Σοκούροφ κάνει μια σιωπηρή σύγκριση με την ιστορία της χώρας του ή οποία ενώ είχε νικήσει τον Χίτλερ, την ίδια στιγμή είχε δημιουργήσει τον δικό της δικτάτορα, τον Στάλιν. Οι σκηνές είναι αριθμημένες: οι ημερομηνίες και στις δύο πλευρές του πλαισίου υποδηλώνουν τις χρονιές των θανάτων του Χίτλερ και του Στάλιν (1945 και 1953 αντίστοιχα)».
Alexandra Tuchinskaya
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου