Μάνος Χατζιδάκις - μυθολογία

*

 ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ Έργο 23 (1965), σε ποίηση Νίκου Γκάτσου.
Β΄ Ηχογράφηση: 1991. Ενορχήστρωση: Τάσος Καρακατσάνης. Πιάνο: Μάνος Χατζιδάκις. 

Στη «Μυθολογία», ο Μάνος Χατζιδάκις μοιάζει να ανακαλύπτει την ουσία του τραγουδιού που θα ήθελε πραγματικά να γράψει, αυτό που αργότερα περιέγραφε λέγοντας: 

"η τέχνη του τραγουδιού αποτελεί κοινωνικό λειτούργημα,
γιατί το τραγούδι μας ενώνει μέσα σ' ένα μύθο κοινό". 

Την εποχή που ο Χατζιδάκις αποκτά τεράστια φήμη, κυρίως γράφοντας μουσική για τον ελληνικό κινηματογράφο, η «Μυθολογία» έρχεται να ανατρέψει πολλά δεδομένα σε επίπεδο αισθητικής και να προτείνει ένα καινούργιο άκουσμα γεμάτο εκπλήξεις, σε ένα κοινό μάλλον απροετοίμαστο για κάτι τέτοιο. Αξίζει να δούμε πως περιγράφει ο ίδιος ο Χατζιδάκις τον "απρόοπτο σχηματισμό μιας «Μυθολογίας» δυο χρόνια πριν την δικτατορία": 

"σαν γνήσιος στρατηγός το ΄65 θέλησα να κάνω στην Ελλάδα μια επανάσταση. Αντί για τανκ, πήρα ένα παιδί -- έφηβο μελαχρινό και όμορφο (ο Γιώργος Ρωμανός) απ' την παιδική χορωδία των ανακτόρων και του είπα να τραγουδήσει.
Μου λέει: «για να τραγουδήσω χρειάζομαι καινούργιους ΜΥΘΟΥΣ».

- Πολύ σωστά, σκέφθηκα. 

Και με τον Γκάτσο αρχίσαμε να κατασκευάζουμε μύθους τον έναν μετά τον άλλο, με κοπέλες πού 'χαναν τα κλειδιά από τη Θήβα, με Ιρλανδούς και Ιουδαίους που ψάχναν στην έρημο για γάμους και χαρά, μ' ευαίσθητους ληστές στην τελευταία τους στιγμή, μ' ένα παιδί που σφάζει φίλους κι αδελφούς γιατί ποτέ κανείς δεν του 'δωσε την σημασία την πρέπουσα, με τον Ορέστη που έγινε πουλί στο δάσος για να ξεφύγει από τη μοίρα του, μ' ένα παιδί που 'μοιαζε του Χριστού κι άλλα πολλά. 

Κι ο ένας μύθος έμπαινε πάνω στον άλλο κι έγιναν τόσοι πολλοί και τόσοι δυνατοί που τρόμαξε το παιδί, τρόμαξε ο κόσμος, τρόμαξε και η εταιρία που θα έβγαζε τον δίσκο.
Όλοι τρομάξανε εκτός απ' τον Γκάτσο κι εμένα που εξακολουθήσαμε με περισσότερο πάθος την κατασκευή και σύνθεση των μύθων, ξεχνώντας εντελώς την επανάσταση που είχα προγραμματίσει..." 

Τρεις κοπέλες απ' τη Θήβα
πήγαν μια βραδιά
πήγαν κι έχτισαν καλύβα
με ξερά κλαδιά

τρεις κοπέλες απ' τη Θήβα
κι απ' τη Λειβαδιά

Τρεις κοπέλες απ' τη Θήβα
στην ανηφοριά
δεν φοβήθηκαν τον λίβα
κι ούτε τον βοριά

τρεις κοπέλες απ' τη Θήβα
κι απ' τη Λειβαδιά

Τρεις κοπέλες απ' τη Θήβα
χάσαν τα κλειδιά
και δεν μπήκαν στη καλύβα
κείνη τη βραδιά

τρεις κοπέλες απ' τη Θήβα
κι απ' τη Λειβαδιά

*

Σημειώσεις από τον δημιουργό του βίντεο 30nocturnes