Τρίτη 6 Ιανουαρίου 2015

Οι επτά πράξεις του Ελέους


Ο


http://www.wga.hu/art/c/caravagg/09/53mercy.jpg 
  Michelangelo Merisi da Caravaggio (Caravaggio),
The Seven Acts of Mercy
(or 
The Seven Works of Mercy) c. 1607
Oil on canvas, 390 x 260 cm
Pio Monte della Misericordia, Naples




*




-Είναι επτά οι εικονιζόμενες πράξεις ελεημοσύνης;


 

1 σχόλιο:

  1. Ελεεινός,
    -ο, -η 1. αυτός που προκαλεί οίκτο, που είναι άξιος για λύπηση: ζούσαν σε ~ συνθήκες|| τον βρήκαν σε ~ κατάσταση ΣΥΝ. αξιολύπητος, αξιοθρήνητος. 2. αυτός που προκαλεί την αποδοκιμασία, την έντονη κατάκριση: ~ χαρακτήρας / συμπεριφορά/ άνθρωπος ΣΥΝ. άθλιος, φαύλος, κακός, ποταπός, τιποτένιος 3. αυτός που έχει κακή ποιότητα, ιδιαίτερα κακός: έμειναν σε ένα ~ ξενοδοχείο με βρόμικα δωμάτια και ανύπαρκτες υπηρεσίες. - ελεειν-ά / -ώς [αρχ.] επιρρ., ελεεινότητα (η) [μτγν.].
    [ΕΤΥΜ. μτγν. <αρχ έλεος].

    Ελεημοσύνη
    (η) [χωρ. γεν. πληθ]: 1. ηθική και υλική συμπαράσταση προς τους φτωχούς και γενικοτ. τους έχοντες ανάγκη, ζητώ ~ 2. (συνεκδ.) οτιδήποτε δίνεται(συνήθ. χρήματα) σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη από υλική βοήθεια ή σε ζητιάνους: ζει από τις ~ των συγχωριανών του.
    [ΕΤΥΜ. μτγν. <αρχ ελεήμων]

    Ελεήμων,
    -ων, -ον (λογ.)[ελεήμ-ονοας, -ονα / -ονες (ουδ. -ονα), -όνων· ελεημονέστ-ερος, -ατος]. 1. αυτός που είναι πρόθυμος να παρέχει ηθική και υλική βοήθεια σε φτωχούς και πάσχοντες: ο ~ευεργέτης μας ΣΥΝ. φυλεύσπλαχνος, πονόψυχος, οικτίρμων ΑΝΤ. άσπλαχνος, ανελεήμων, σκληρόψυχος 2. (συνηθ. ως χαρακτηρισμός του Θεού) αυτός που έχει απέραντο έλεος, πουσυμπονεί τον άνθρωπο και είναι πρόθυμος να συγχωρεί. -- ελεημόνως επιρρ. [μτγν.]
    [ΕΤΥΜ. αρχ. < ελεώ]


    Έλεος
    (το)(ελέ-ους / -η, χωρ. γεν. πληθ.) 1. η ευσπλαχνία, η συμπόνοια:ζήτησε το ~ των αντιπάλων του|| τον χτύπησε χωρίς έλεος. ΣΥΝ. λύπηση, οίκτος, συμπάθεια ΑΝΤ. ασπλαχνία ΦΡ. (α) στο έλεος του Θεού χωρίς βοήθεια από πουθενά: εγκαταλείπομαι / αφήνομαι/ βρίσκομαι (β) στο έλεος (κάποιου) στην απόλυτη διάθεση ή κυριαρχία (κάποιου): άφησε τη βάρκα στο ~ του ανέμου || βρίσκομαι στο ~της τύχης/ του εχθρού. 2. ΘΡΗΣΚ. η αγάπη και η ευσπλαχνία του θεού προς τους ανθρώπους 3. η ελεημοσύνη, η υλική και και ηθική συμπαράσταση, που εκδηλώνει κάποιος(προς τους άλλους) ΣΥΝ. συνδρομή ΦΡ. αδελφή του ελέους βλ.λ. αδελφή 4. ελέη(τα) τα άφθονα αγαθά, ο πλούτος:μοίρασε τα ~του σε φτωχούς και αδικημένους|| τα ~της θάλασσας· ΦΡ.(α) τα ελέη του Θεού / του Αβραάμ και του Ισαάκ αγαθά σε αφθονία: δεν τους λείπει τίποτε· έχουν ~ (β)πλούσια τα ελέη! i) για περιπτώσεις αφθονίας αγαθών ii) για πλούσια σωματικά χαρίσματα(συνηθ. για γυναίκα): ~της! 5. (ως επιφων.) για αίτηση συγχώρησης, βοήθειας ή επιείκειας: ~ ~! Μην μας εγκαταλείπετε! · ΦΡ. (για απόλυτους άρχοντες) «ελέω Θεού» (λατ.dei gratia) με τη θέληση και τη προστασία του Θεού· φράση που δηλώνει πως η εξουσία αντλείται από τη χάρη και την ευσπλαχνία του Θεού και δεν υπόκειται σε άλλους (ανθρώπινους) περιορισμούς: ~ βασιλιάς / μονάρχης. ΣΧΟΛΙΟ λ.παρώνυμο, σύνθετος.

    [ΕΤΥΜ. αγν. ετύμου, αν και δεν θα μπορούσε να αποκλειστεί η σύνδεση με θρηνητικά επιφωνήματα (λ.χ. ελευλεύ) και με ονοματοποιημένες λ.(πβ. ολοφυρμός). Ενώ το ρ. σπλαγχνίζομαι αναφερόταν στο συναίσθημα λύπης και οίκτου εξαιτίας των κακών περιστάσεων κάποιου, το έλεος δήλωσε κυρ. την έμπρακτη εκδήλωση αυτού του συναισθήματος. Τη λ. έλεος χρησιμοποίησαν επίσης οι Εβδομήκοντα ως αποδ. του εβρ. rahamim «συμπάθεια, τρυφερότητα», που αποτελεί ιδιότητα του Θεού]

    ΛΕΞΙΚΟ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
    ΓΕΩΡΓΙΟΥ Δ. ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗ
    1998


    Ερώτηση
    Με βάση την εννοιλογική ταξινόμησή των παραπάνω λέξεων, ποια θα ήταν η σωστή σειρά για να τοποθετηθούν;

    ΑπάντησηΔιαγραφή